از مشتقات برنج استفاده های گوناگونی میشود:
پوست زٍٍِبر برنج (فلfal)را با گِل رس قاطی می کنند و آن را در گِل مالی ساتمان به کار می برند- دم کرده ی آن را برای درمان ریزش مو تجویز می کنند- برای دودی و خشک کردن برنج و ماهی ، آتشش میزنند- برکف طویله میریزند- در خاک گلدان و باغچه میریزندتا گل و گیاه از یورش حلزون در امان بمانند- با سوزاندن فل حشره ها را در شب از خانه می رانند.
پوست نرم برنج(کبک) را به دام های لاغر می دهند تا قوی شوند- و داخل اتاق ها را با آن گل اندود می کنند.
با ساقه برنج (کولوش) شیروانی خانه ،انبارو طویله را می پوشانند، از آن ریسمان (ویریس)، آویزه (جبد) و زیر دیگی (گرک) می بافند. از جبد برای نگهداری ظروف غذا ، هندوانه و کدو استفاده می شود و گرک را زیر ظرف برنج و خورش داغ می گذارند، زنان روستایی از ساقه برنج حصیر ، سبد، کلاه، بادبزن، جارو و ابزار تزیینی می بافند. دانه های شکسته برنج را آرد می کنند، با آرد چند ونه نان برنجی ، فرنی، حلوا و شیرینی درست می کنند، دانه های خُردتر برنج درجه دو را خوراک طیور و ماکیان می کنند.{-41-}{-41-}
4 امتیاز + / 0 امتیاز - 1391/12/01 - 23:22 در گیلک
دیدگاه
sofiya

با سرخ کردن و تفت دادن برنج در روغن برنج بو داد( وابیشته برنج) درست می کنندکه آجیل کودکان است و ان را با شیره و دوشاب قاطی می کنند و نوعی شیرینی می سازند.
در خانه سازی روستایی فرآوردهای برنج نقش بسیاری دارد. دیوارهای خانه ی زگالی از گِل است، گِل را با ساقه ، پوسته ی زِِبر و پوسته ی نازک برنج (سوبsub) قاطی می کنند و دیوارها را با آن می سازند. به گِدا برنج می دهند، به مُلا نیز ، برای فطریه و نذری.
برنج در مراسم و آیین ها، بیشترین نقش را دارد:
اولین خوشه ی برنج بریده شده را به در و دیوار انبار (تلنبار) به نیّت افزایش برکت می آویزند، آخرین مشت ساقه ی برنج (ورزا موشته) را به نشانه تیمُن و تبرک نگه می دارند و در آغاز کشت سال دیگر به گاو نر (ورزا) می دهند.
هنگامی که عروس پا به خانه ی داماد می گذارد ، روی سرش دانه یبرنج می ریزند ، به بیمار آش برنج می دهند.
{-89-}{-89-}{-115-}

1391/12/1 - 23:30