بانی فیلم: قصش درازه، من بودم، حاجی نصرت، رضا پونصد، علی فرصت. آره و اینا خیلی بودیم، کریم آقامونم بود..
آره، از ما نه، از اونا آره، که بریم... تو نمیری، به موت قسم ما اصلا تو نخش نبودیم. آره، نه، گاز، دنده، دم هتل کوهپایه دربند اومدیم پایین. یکی چپ، یکی راست، یکی بالا، یکی پایین،... اینها بخشی از دیالوگ های معروف هنرپیشه ای که با اجرای یک تیپ ساده در فیلم قیصر پای در راه بازیگری نهاد. چهره اش هنوز پیر و تکیده است و همچنان سرحال قبراق است. حضورش در عصر یخبندان 4 به عنوان گوینده از آخرین فعالیت های این هنرپیشه کهنه کار به شمار می رود.
می دانم هر چه از شما بپرسم کلیشه ای خواهد شد اما می خواهم از دوران ماقبل قیصر بپرسم و از خانواده هنرمند شما بیشتر بدانیم تصور بسیاری از اهالی سینما از شما این است که حضور شما در عرصه بازیگری ریشه در قیصر دارد؟
خدمت شما عرض کنم که پدر من آقای غلام حسین خان مفید جزء اولین دبیران ورزش بودند که در ورزش نوین ایران فعالیت می کرد تا قبل ایشان حوزه ورزش های میدانی به زورخانه خلاصه می شد. میر مهدی خان برزانده به همراه غلام حسین خان مفید ورزش های نوین در ایران را پایه گذاری کردند. پدرم روزها فعالیت ورزشی داشت و بعد از ظهر تا پاسی از شب در حوزه تئاتر فعالیت می کرد. غلامحسین خان مفید عاشق شاهنامه بود و اغلب نمایش هایی که ایفا می کردند. اقتباس هایی از قصه های شاهنامه بود. همکاران ایشان در آن دوره به ایشان می گفتند، دیگر روی دست آقای مفید در رستم بازی کردن نخواهد آمد. بدون اغراق عرض می کنم رستم را واقعاً بی نظیر بازی می کردند. در سن 75 سالگی هم آخرین جشن هنرستانی ها که برگزار می شد من سهراب و ایشان نقش رستم را بازی می کردند واقعاً اجرای بی نظیری بود در آن سنی که با مشکلات کلیوی دست به گریبان بودند.
بهمن مفید
شروع فعالیت های هنری ایشان در چه دوره ای اتفاق افتاد و در آن دوره با چه کسانی دیگری همکار بودند؟
در آن دوره ای كه آقای حالتی، سارنگ و آقای محتشم تقریبا سری نخست تئاتری بودند اما غلامحسین خان بیشتر شاهنامه کار می کرد .پدر من جزء اولین کسانی بود که روی صحنه نمایش بازی می کرد تا قبل از آن اغلب نمایش ها در میادین و مکان های عمومی برگزار می شد اما همانطور که اشاره کردم بیشتر شاهنامه کار می کردیم.
همکاری شما با بیژن مفید چگونه شکل گرفت؟
برادر بزرگم بیژن مفید به دلیل علاقه مندی به دانشکده ادبیات رفت و ادامه تحصیل داد، بیژن بعدها رفت با آقای کوئمبی و دیویدسون و کسانی که از خارج آمده بودند همکاری کرد، بیژن هم مترجمشان بود هم دستیارشان. بعد از مدتی هم خودش در عرصه کارگردانی فعالیت کرد، من موفق به همکاری با برادرم شدم و در نتیجه این شانس را داشتم که تمام کارهایی که به نظر نشدنی می آمد و بیژن تشخیص می داد که شدنی است را انجام بدهم، در نتیجه در حرفه بازیگری بیشتر از بقیه جا افتادم.از چهار سالگی هم در نمایش یوسف و زلیخا بازیگر نقش کودک بودم. بازیگر این نقش باید روی صحنه حرف می زد، منم هم بچه درشتی بودم، قنداقم می کردند و می آوردند روی صحنه. آنقدر خوب اجرا کرده بودم که بعد از آن در تئاتر های دیگر هم به عنوان کودک هنرمند از من استفاده می کردند. تا سالیان در بسیاری نمایش ها به جای اسم من از عنوان کودک هنرمنداستفاده می شد.
چرا از اسم حقیقی شما استفاده نمی شد؟
چون در مدرسه با گرفتاری عدیده ای مواجه می شدم اگر شاگردی می رفت مثلاً تئاتر بازی می کرد، معلم ها اذیتش می کردند. مثلاً معلم می گفت اگرتو آنقدر خوب تئاتر بازی کنی چطور مثلاً مشقت را ننوشتی و گرفتاریهایی از این دست.اسم بازیگران کودک را به این دلیل نمی نوشتند و از عنوان کودک هنرمند استفاده می کردند.
در تئاتر با کدام بزرگان همکاری داشتید؟
من حین همکاری متدوام با بیژن، با گروه هنر ملی و آقای عباس جوانمرد همکاری داشتم. بعد هم زمینه همکاری با شاهین سرکیسیان پیش آمد .بیشتر به عنوان اکتور تاتر شناخته می شدم و تقریبا با بزرگان این عرصه قبل از ورود به حوزه سینما همکاری داشتم.
سایر اعضای خانواده یعنی برادر و خواهر های شما هم در این حوزه فعال بودند؟
برادر دیگرم اردوان متخصص کارهای بیژن بود. اردوان رفته بود دوره های مختلفی در آمریکا، ایران و فرانسه دیده بود. در حرفه خود واقعا بی نظیر بود. ایشان به عنوان کارگردان نمایشنامه های حوزه کودکان شناخته می شد. اردوان در حوزه کودک به صورت تخصصی تحصیل کرده بود و ما به صورت خانوادگی عاشق کارهای عروسکی بودیم. پدرم هم به این حوزه دلبستگی خاصی داشت. مثلاً نمایشی را در انزلی اجرا می کرد با عنوان « فوتبال حیوانات»؛ ماسک می ساخت، لباس درست می کرد، خیلی عاشق این کارها بود. به این دلیل ما هم به صورت جمعی به فعالیت در این حوزه علاقه مند بودیم. خواهر کوچکم،هنگامه مفید، در حوزه کودک و نوجوان فعالیت می کند.به نظرم هنگامه نویسنده، کارگردان و هنرپیشه خوبی است.
برگردیم به آن سال ها، شما فعالیت زیادی در تئاتر در دهه 40 و 30 فعالیت داشتید چرا پیش نیامد تا قیصر در سینما فیلمی را بازی کنید؟
اصلاً نمی خواستم به حوزه سینما ورود پیدا کنم. من کارمند وزارت فرهنگ و هنر بودم و در آن زمان وزارتخانه اجازه نمی داد هنرپیشه هایش خارج از حوزه تئاتر فعالیت کنند. یعنی نه تنها در سینما بلکه در محیط خارج از وزارت خانه اجازه نداشتیم فعالیت کنیم. مثلا حق رفتن به نمایشنامه های شبانه لاله زار را نداشتیم، چونکه از وزارتخانه حقوق می گرفتیم.
شما، اسفندیار منفرد زاده، احمدرضا احمدی و آقای کیمیایی همه بچه محل بودید؟
بله همه بچه محل بودیم، نه اینکه منازلمان به هم نزدیک باشد ولی اهالی یک محل بودیم مثلاً آنها در سقاباشی می نشستند ما در شهباز می نشستیم. فاصله مان یک کیلومتر هم نبود. یادش بخیر مرا یاد احمدرضا احمدی انداختی. من واقعاً شاعر روی دستش ندیدم، بی نظیر بود از بچگی هم شیرین و خوشمزه بود. سر میدان ژاله یک قهوه خانه ای بود به اسم قهوه خانه درویش. در واقع قهوه خانه به معنی چایخانه نبود. یه جایی بود مثل کافه پریای آن زمان. جوان ها جمعه ها آنجا دور هم جمع می شدند. در این قهوه خانه آدمی بود به اسم ممد گردویی، ممد سرداب،... ده ها اسم داشت بعد از ظهر ها پاتوقش قهوه خانه درویش بود.
قبلا گفتید آدم چاخان بازی بود؟
در چاخان کردن رو دست نداشت. مثلاً می گفتند فلان آدم معروف کتک خورد و در روزنامه ها راجع این قضیه می نوشتند، توی قهوه خانه پیش همه می گفت کار من بود. فلانی را زدم، ایکس با من درگیر شد ایگرگ معروف را حالش را گرفتم و... اغلب بچه ها هم خیلی بهش گوش می کردند.گردویی که شروع می کرد منم یه بساط مثل خودش درست می کردم . می آمدم، یک لگد می زدم به میز و شروع می کردم .من بودم حاجی نصرت، رضا پونصد، علی فرصت، آره و اینا خیلی بودیم، کریم آقامونم بود...
این دیالوگ را شما ساخته بودید؟
این روایت را تعریف می کردم. ممد گردویی هم عصبانی می شد، چاقو می کشید و دنبال من می دوید و می گفت چرا نمی گذاری ما دوزار پیدا کنیم... آقای کیمیایی و بچه های دیگر هم می خندیدند. از طرفی دیگر ما سال به سال قرار دادمان را در وزارت ارشاد تمدید می کردیم. در آن سال اعتصاب کردیم من و فنی زاده، آقای کشاورز و خیلی از بچه ها مثل آقای جمشید مشایخی هم بود از وزارتخانه آمدیم بیرون.
چرا؟
چونکه نمی خواستند استخداممان کنند، می خواستیم استخدام رسمی شویم، بیمه داشته باشیم، مثل بقیه. وقتی که آمدیم بیرون درست موقعی بود که آقای کیمیایی به من گفتند که تکه معروفی که در قهوه خانه اجرا می کردی را می خواهم برای فیلمم. می خواهم با اجرای این بخش ضرباهنگ فیلم را عوض کنم. یعنی فیلم داره خیلی نرم جلو می رود یکدفعه از این نقطه مشخص که در آن حضور داری ریتم تند تر خواهد شد که می خواهم تغییر ضرباهنگ با این دیالوگ تو شروع شود. البته خود آقای کیمیایی هم به متن اجرا شده خیلی اضافه کرد. چون از اداره آمده بودم بیرون گفتم باشه حتی اصلاً صحبت از پول و دستمزد نکردم. حضورم رفاقتی بود.
رفتم و بخش معروف مورد اشاره را اجرا کرد، مازیار پرتو یک ضرب آن را گرفت یعنی همان یک پلان اول ما کارمان را انجام دادیم. بعد از مدتی از طرف اداره فرستادند دنبالم که برگردیم تا مراحل استخدام ما صورت پذیرد. آقای جمشید مشایخی که می دانید چگونه اخلاقی دارد وقتی قراری می گذارد مردانه پایش می ایستد. آقای مشایخی گفت من چون قرار گذاشتم که برای آقای کیمیایی کار کنم باید این فیلم را بازی کنم بعد بر می گردم اداره .می دانید آقای کشاورز قرار بود که نقش خان دایی را بازی کنند آقای جمشید مشایخی در قیصر قرار بود نقش «فرمون» را بازی کنند که در نهایت آقای ملک مطیعی بازی کردند. آقای کشاورز برگشتند اداره و در نتیجه آقای مشایخی آمدند نقش خان دایی را بازی کرد و آقای کیمیایی هم فرستادند دنبال آقای ملک مطیعی که بیایند این نقش را بازی کنند. آقای ملک مطیعی هم البته خیلی لطف کردند چون ایشان جزء قدیمی ترین هنرپیشه ها بودند اما به خاطر آقای کیمیایی وسناریو حضور در این فیلم را پذیرفتند. خیلی خوششان آمده بود واقعاً عالی بازی کردند و حضورشان خاطره انگیز شد. بعد از قیصر دیگر به من و آقای مشایخی مکرراً فیلم پیشنهاد می شد و ما دیگر به وزارت خانه نرفتیم.
بهمن مفید
یعنی به خاطر یک نقش کمتر از یک دقیقه و سی ثانیه؟
اولش قرار نبود وارد حوزه سینما شوم چون برادرم بیژن و پدرم دوست نداشتند که ما وارد عرصه بازیگری در سینما شویم. خانوادگی دوست داشتیم در حوزه تئاتر کار کنیم. آن هم هم در حوزه کودکان و اقتباس های شاهنامه ای کار کنیم.
واکنش برادر بزرگ و پدر به حضور شما در سینما چگونه بود؟
واقعاً به رویم نیاوردند. ولی شنیدم مادرم می گفت همه فیلم هایت را می روند و می بینند. ولی پدرم اصلا به رویم نیاورد.ولی دوست نداشتند در سینما فعالیت داشته باشم. بیژن حتی توی شهر قصه متلک هم به من گفته بود: ...یا بروم تو سینما، هر شبه آکتوری کنم، اگر که آکتوری نشد، نقش رجیستری کنم. چرا خجالت بکشم، یا بکنم رودرواسی و در این بخش از شهر قصه با من شوخی کرده بود.
بیژن خان از آکتوری در سینما خوشش نمی آمد؟
نه اینکه خوشش نمی آمد می گفت که بچه تئاتر حیف است بروند در سینما و بچه سینما هم حیف است بیاید در تئاتر. هر کسی کار خودش را انجام دهد. حتی چند بار به من گفت که دست از بازیگری در سینما بکشم. همیشه این مثال را برایم می زد و می گفت: بازیگری که با سینما شروع کرده تصور می کند روی صحنه هم می تواند برود. در صورتی که هنرپیشه سینما مثل آکاردئون نواز می زندو هنرپیشه تاتر به مثابه سه تارنواز است. هر دو نوازنده هستند ولی اصلاً به هم ربطی ندارد یعنی کسی که آکادئون می زند قرار نیست که سه تار هم بزند کسی هم که سه تار می زند قرار نیست بتواند آکاردئون بزند. البته بعد از یک مدت تمرین هر دوتا ساز را می توان نواخت چون نوازنده مبنای موسیقی را می شناسد. ولی به همین راحتی هم نیست که چون من آکتور سینما هستم صبح بروم تئاتر بازی کنم.
وقتی بازیگر تئاتر وارد سینما می شود یک مقدار برای اجرای صحنه ای تنبل می شود؟
یا بالعکس وقتی بازیگر صحنه و با نفس تماشاچی آشنا، وقتی می رود جلوی دوربین تقریبا نمی داند باید چه کاری انجام دهد.
نگرش شما تا قبل از سال 48 نسبت به تولیدات سینمای ایران چگونه بود؟
کلاً من زیاد سینما رو به آن معنا نبودم ولی فیلم های وسترن را خیلی دوست داشتم این گونه خاص سینمایی را دنبال می کردم. فیلم های خوب ایرانی را هم معمولاً نمی شد که نبینی، سالن سربازی بود که طاق نداشت فکر می کنم تالار فرهنگ که الان شده تالار رودکی. اون موقع فیلم های خوب ایرانی را برای هنرمندان تابستان ها نشان می دادند و ما همه می رفتیم در این سینمای تابستانی فیلم ها را تماشا می کردیم. قبل از سال 48 و حضور در قیصر من با سینمای ایران هم خوب آشنا بودم. آکتورهای سینما از رفقای پدرم بودند. بعضی از آنان شاگرد های پدرم بودند مثل آقای سارنگ، محتشم، مجید محسنی و مرتضی احمدی. من کلاً کارهای نمایشی را دوست داشتم و تقریباً از آنها جدا نبودم و همه را می دیدم.
شما با این گرایش عمیقتان نسبت به هنر اصیل تئاتر و این مراقبت های خانواده به لحاظ نگرش، غیر از فیلم های کیمیایی و حاتمی سایر فیلم هایی که بازی می کردید پیرنگ ها و قصه های تکراری و مشابه داشت. برای یک هنرپیشه در پیش گرفتن چنین روندی چندان هم جالب نیست؟
ارتزاق در بازیگری خیلی مهم است. من شغلم بازیگری بود و هست بعدها که آمدم در سینما اشتغال دیگری غیر از بازیگری نداشتم، نمی توانستم به حرفه دیگری بپردازم، باید زندگی می کردم.نکته دیگر این است خود مردم هم توقعشان از جایگاه اجتماعی یک هنرپیشه بالاتر می رود. مثلاً وقتی می دیدند که آکتورشان با دوچرخه یا پیاده به سر کار می رود باورشان نمی شود. مجبور بودیم یک ماشین خوب بخریم و اقساطش را باید پرداخت می کردم. ضمن اینکه از پیشنهاد هایی که می شد اگر سه تا از پیشنهادهایی را که رد می کردی باید دو تای دیگر را قبول می کردی و گرنه از چرخه حرفه ای کنار گذاشته می شدی. قبول دارم درخیلی از فیلم های عالی بازی نکردم ولی من در هر فیلمی که بازی می کردم با تمام وجود کار می کردم.
البته به شما بگویم که من اصلاً زمینه رشد برایم فراهم نشده بود. من شش هفت سال در سینما بودم داشتم دست گرمی نقش های مکمل فرعی بازی می کرد.بعد که به مرتبه ایفای نقش های اول رسیدم هنوز موقعیتی را پیدا نکرده بودم بگویم چه سناریو یی را می خواهم و چه کارگردانی خاصی آرمانی و مطلوب است. تازه بعد از فیلم «جوجه فکلی» می توانستم تصمیم بگیرم حالا در چه فیلمی بازی کنم با چه کارگردانی کار بکنم که انقلاب شد. من در آن زمان 35 ساله بودم و کنار گذاشته شدم. هنوز شروع نکرده بودم در فیلمی که دلم می خواست بازی کنم ونقشی را که خودم دوست داشتم بازی کنم به این دلیل کار مهمی نکردم. فیلمسازانی مثل عباس کسایی، رضا صفایی، کارشان شاهکار بود مثلا برای ساخت فیلمی از جنسی که منتسب به جریان فیلمفارسی می شد یک سال کار می کردند.
محسنی، صفایی و.. مثل هر فیلم نامه ای که می آمد را کار می کردند؟
هر فیلم نامه ای که می آمد را کار می کردند و به سرعت فیلم را به سرانجام می رساندند. مثلاً آقای ایکس شاید دوسال طول می کشید تا فیلمی را بسازد اما دوستانی را که نام بردید رکورد زده اند. یکی از این دوستان 17 روزه فیلمی را ساخت. شاید باورتان نشود جوجه فکلی با همه تعدد لوکیشین های پراکنده در شمال و جنوب در 15 روز ساخته شد. وقتی یک سناریو را می خواندند همان موقع در مغزشان مونتاژ فیلم را انجام می دادند.
پس تا انقلاب شد هنوز فیلم دلخواهتان را بازی نکرده بودید؟ نگرشتان نسبت به کار های کیمیایی و حاتمی چطور بود چون آنها تقریبا نسبت به جریان اصلی سینمای ایران متفاوت تر کار می کردند؟
این دو بزرگوار نگرش فنی - محتوایی دقیقی به سینما داشتند، میزانسن و دکوپاژ را می شناختند ضمن اینکه در برگردان فرمی، خوش سلیقه تر و اندیشمندانه تر عمل می کردند.
با اطلاق واژه فیلمفارسی به تولیداتی که در آن حضور داشتید موافق بودید؟
در واقع همان موقع ها ما خیلی بحث کردیم عنوانی بود که جریان بدنه آن موقع یدک می کشید. ما و همکاران سینمای بدنه اصلا راجع به این موضوع ها فکر نمی کردیم. نگرش من نسبت به آن دوره این گونه است که با این همه تلاش جریان اصلی فیلمسازی در ایران شکل نگرفته بود. تماشاچی های ما هنوز عادت ندارند که برخی آثار را به دلیل حضور افراد خلاق و مولد ببینند. تماشاچی واقعی سینما به نظرم مسیر را برای سینما تعریف می کند. همان تماشاچی محترم است که برای افرادی نظیر اصغر فرهادی و مسعود ده نمکی مسیر را تعیین می کند چرا که آثار این دوستان را مردم به دلیل نامشان می روند و تماشا می کنند. بازیگر در آثار این عزیزان آنچنان مهم نیست. بیشتر نام سازنده مهم برشمرده می شود. در دوره ای فیلمفارسی مردم به دلیل اسم کارگردان سراغ تماشای اثر نمی رفتند، بیشتر بازیگر در برقراری مخاطب تاثیر داشت. در شرایط کنونی بیشتر کارگردان مهم است.
با انتقاد همکاران، دوستان و منتقدان در آن زمان مواجه خاصی نداشتید؟
خیلی انتقاد می شد اما اهل چالش با کسی نبودم. البته عده ای از همکاران بودند که دوست داشتند که کارشان نقد شود و هفته دیگر بروند در روزنامه دیگری جواب بدهند و خلاصه از این قصه ها.من وقت این کارها را نداشتم چون کلی قسط داشتم و باید زندگی می کردم، فقط تنها کاری که می توانستم انجام دهم این بود که از میان یازده سناریویی که در مقابلم می گذاشتند بهترین را انتخاب کنم چون آقای کیمیایی و مرحوم حاتمی که سالی یک فیلم می ساختند، من به عنوان حرفه ای این کار باید زندگی می کردم و البته در میان کارگردان هایی که به من پیشنهاد می دادند، من بهترین را انتخاب می کردم.
بعد از انقلاب چکار می کردید؟
بعد از انقلاب هم در تئاتر فعالیت می کردم. تئاتر که تعطیل شد من دیدم کاری ندارم شغلم بازیگری بود و طبیعتا بیکار شدم و به آمریکا رفتم.
چه سالی رفتید آمریکا؟
دو سال بعد از انقلاب بود دقیقا خاطرم نیست.
در آنجا چکار می کردید؟
با آقای مرتضی عقیلی یک سری میان پرده کار کردیم. تا خدا بیامرز بیژن زنده بود ماه و پلنگ، شاپرک خانم و نمایش های کودکانه را روی صحنه می بردیم. ایشان که فوت کردند من و آقای عقیلی سعی کردیم که سنت ها تئاتری را زنده نگاه داریم. یعنی اقلاً ایرانی های خارج از کشور هویت خود را فراموش نکنند. هر چند این میان پرده ها قالب طنز داشت.
چه سالی برگشتید؟
همان موقع که آقای خاتمی گفتند که آنهایی که خارج هستند می توانند بیایند خانوادشان را ببینند و بروند. من آمدم ولی پاسپورتم گرفتار شد و پنج سالی مجبور شدم در ایران بمانم بعد از پنج سال که برگشتم لس آنجلس نشینان به من چپ چپ نگاه می کردند اینجا هم که جور دیگری راجع به من فکر می کردند و شاید همچنان همین شکلی فکر می کنند. عجالتا دیگر نه آنجا را داشتم نه اینجا را ،معلق بودم. نهایتا ماندم.دوست دارم در ایران باشم من خاکم را دوست دارم.
خوب آقای خاتمی سال 76 گفت که می توانید باز گردید اما جناب خاتمی سال 62 در یک مصاحبه رادیویی گفتند کسانی که در سینمای قبل از انقلاب بازی کردند اگر هزاران بار هم توبه کنند توبه شان پذیرفته نیست اگر نماز هم بخوانند در پیشگاه خداوند متعال پذیرفته نیست. این عین حرفی است که بسیاری از هنرمندان آن را کوچاند.
من نشنیده ام شاید دقت نکردم.
چرا اصرار نکردید همان دهه شصت در ایران بمانید خیلی از همکارانتان شما که قبل از انقلاب فعالیت داشتند ماندند و تلاش نکردند که ادامه فعالیت بدهند؟
خوب جوونی کردم باید به قول شما می ماندم، اما نماندم.
با مسئولین ارشاد اون موقع برخورد داشتید صحبتی رد و بدل نشده بود؟
نه. من همینطوری رفتم.
بهمن مفید
تمایل داشتید بمانید؟ چون بعد از انقلاب در دو فیلم حضور پیدا کردید.
بله حتی فیلم «اعدامی» و «فریاد مجاهد» را بازی کردم. «فریاد مجاهد» گره فعالیت را برای من کورتر کرد.بعدها میان این گروه سیاسی و دولت وقت شکرآب شد فیلم هم اکران نشد.
در لوس آنجلس غیر از حضور در میان پرده های مورد اشاره فعالیت تاتری هم داشتید؟
من، آقای عقیلی و آقای بهرام وطن پرست هم دور هم جمع شدیم و سه چهار تایی هم کار مشترک انجام دادیم (مکث می کند...)
زندگی کردن در غربت برای شما سخت بود؟
احساس غریبگی می کردم. به غیر از مملکت خودم هر جایی که بودم خیلی سخت می گذشت. باید عادت کنی و آنجایی شوی، اما نتونستم،حتی اصلاً زبان انگلیسی من رشد آنچنانی نداشت من بیست سال آنجا زندگی کردم، منتظر بودم برگردم تا آقای خاتمی در این مورد صحبت کردند. اوایلی هم که آمدم آقای کیمیایی می خواستند سربازهای جمعه را بسازنند من هم با کمال میل رفتم فکر کردم خود آقای کیمیایی می آید با من حرف می زند. یکدفعه دیدم آقای تهیه کننده آنجا نشسته و یک حرف هایی به من زد و من هم جوابش را دادم و آمدم بیروم در صورتی که اگر خود آقای کیمیایی بهم گفته بود دیگر نیازی به گفتن تهیه کننده نبود. «سرود تولد» را بازی کردم و حین اکران آن اتفاقات رخ داد. عده شیشه های سینما را شکستند در نتیجه فیلم را متوقف کردند بخش هایی که بنده در فیلم حضور داشتند را فیلم حذف کردند.
شما هیچ وقت خودتان از هیچ مسئول دولتی یا به واسطه پیگیر این ممنوعیت طولانی نشدید؟
برخی همکاران هستند که خیلی زحمت کشیدند هنرپیشه شوند و به شهرت برسند. من شغل خانوادگی ام بوده، به این دلیل هیچ وقت به هیچ اداره ای نرفتم. اگه خواستند فرستادند دنبال من. همینطور که در تئاتر فرستادند دنبالم. الان هم منتظر بودم که زمینه مساعد شود و سینماگری پیشنهاد دهد. اگر چنین اتفاقی بیفتد به دوستان نه نخواهم گفت.
خیلی از همکاران شما مثل آقای پیشواییان در حال حاضر در سینما حضور دارند این خیلی علامت سوال بزرگی است که چرا مسئولین دولتی در این سال ها به این قضیه فکر نکردند؟
وقتی می گویند صلاح نیست، حتما صلاح نیست!
اشتیاق دارید دوباره بروید روی پرده سینما خودتان را ببینید.
من شغلم بازیگری است اصلاً بحث اشتیاق نیست یعنی تا دم مرگ. شغل دیگری که ندارم. حتماً یک عیبی هست که نفرستادند دنبالم، بحث اشتیاق نیست، هنوز مسئول واقعی سینما پیدا نشده اگر پیدا بشود خوب طبیعی است مشکل کار نکردن ما در عرصه سینما حل خواهد شد.
بچه های سینما به شما سر می زنند احوالی از شما می پرسند؟
بازیگران امروز سینما از معرفت لبریزند، ننه گیلانه سینما، بانو فاطمه معمتد آریا همیشه جویای حالم هست آقای فراهانی و دخترشان (شقایق فراهانی). آقای پرستویی خیلی لطف دارند. تا بود خدابیامرز شکیبایی. پورعرب هم تا قبل از مریضی خودش بهم سر می زد الان ازش خبری ندارم خیلی دلم می خواهد او را ببینم. اوایلی که از آمریکا آمده بودم خیلی بهم لطف می کرد. راستی از همسرم خیلی تشکر می کنم خیلی برایم زحمت می کشد. من که اهل مصاحبه نیستم اما خواستم از ایشان مراتب تشکرم را رسانه ای اعلام کنم.
از یک طرفی فیلتر است و از طرف دیگر وزیر امور خارجه کشور در آنجا مقاله می‌نویسد و وزیر نفت هم خبر هم از انتصابات شرکت نفت می‌دهد. بله، آقای بیژن نامدار زنگنه هم به‌تازگی وارد فیس‌بوک شده‌اند و آقای معاون اول هم که هستند، یعنی تا چند وقت دیگر کلا هیأت دولت را در فیس‌بوک خواهیم دید ان‌شاءالله. امیدوارم این حضور باعث شود که در گزینش سازمان‌ها، دیگر از کسی نپرسند آیا عضو سایت خاصی هستید یا نه!
9عشق پسر گـــــــل فروش*
هر روز صبح به عشق پسرگل فروش از خواب بیدار می شد.
به سمت محل کارش میرفت .
تقریبآ یک سالی می شد که دل به پسر گل فروش بسته بود .
هر روز عصر هنگام برگشتن به خانه
به بهانه دیدن پسر از او یک شاخه گل میخرید .
حدود یک هفته ای شد که دکه ای گل فروشی بسته بود .
خیلی نگران شده بود .
با خود تصمیمی گرفته بود
میخواست در اولین فرصت به او بگوید .که دوستش دارد
ولی باید منتظر می شد تا پسر بیاید.
امروز صبح به امید اینکه گل فروشی باز است از خواب بیدار شد .
ولی باز هم گل فروشی بسته بود و از او خبری نبود .
هنگام برگشتن از کارش وقتی به گل فروشی رسید ...
پسر را داخل دکه دید برق شادی در چشمانش می درخشید.
به یاد تصمیمی که گرفته بود افتاد. باید حرف دلش را میزد .
با هیجان خاصی وارد گل فروشی شد
در کنار گلدان پر از گل های رز...
دختری خوش چهره نشسته بود و پسر نیز کنار او ایستاده بود ...!
تا چشم پسر بهش افتاد تبسمی کرد و دختر را نشان داد و گفت :
(( نامزدمه )) یک هفته ای میشه که نامزد کردیم ...
از شما خیلی براش گفتم خیلی دوست داشت شما را ببینه ......
دیگر حرف های پسر را نمی شنید
فقط عرق سردی در تمام بدنش حس می کرد ...
آدم هایی که کم #حرف می زنند...
یا به عبارتی...
آدم هایی که #هر_حرفی را نمی زنند...
فقط یک #لحظات_خاصی را دارند که قرار می شود آن ها حرف بزنند...
اگر در همان #لحظه...
آن کسی که باید برای #شنیدن باشد #باشد...
که هیچ...
اما اگر آن کسی که باید باشد #نباشد...
آن حرف برای #همیشه می میرد...
برای #همیشه...
طراحی جدید و بی نظیر گرن کابریو نمایی از یک کوسه را در ذهن هر ناظری تداعی می کند. جلو پنجره بزرگ و منحصر به فرد مازراتی، ورودی های هوای جانبی و گلگیرهای برآمده زیبایی خاصی به این ایتالیایی لوکس بخشیده اند. گرن کابریو به یک موتور 4.2 لیتری وی8 با قدرت 433 اسب بخار مجهز است.
.لطفا" به همه بگید شاید هزاران نفر نجات یابند(به خصوص کودکان) و در این دنیا که هر کی به فکر خودش است و بس ....
شما میتوانید... به وظیفه انسانی خود عمل کنید
لیمو ترش محصولی معجزه گر در نابودی سلول های سرطانی است ، و 10000 بار قویتر از شیمی درمانی عمل می کند. چرا ما چیزی درباره آن نمی دانیم؟
اینک شما می توانید به دوست نیازمند خود کمک کنید ، از طریق اینکه به او بگوئید که آب لیمو ترش در جلوگیری از سرطان سودمند است.
طعم آن بسیار خوشایند است و عوارض جانبی شیمی درمانی را ندارد.
اگرمی توانید یک درخت لیمو در حیاط یا پاسیوی خود بکارید .
بسیاری از مردم دراثر سرطان می میرند درحالیکه این راز همچنان حفظ می شود تا منافع شرکت های داروسازی به خطرنیافتد.
لیمو ترش را می توان به صورت های متفاوت مصرف نمود. قسمت گوشتی آن را خورد یا آب آن را مصرف نمود ، به صورت شربت و یا صور دیگر.
جالب ترین خاصیت آن اثرش برروی کیست ها و تومورهاست .
ثابت شده است که این گیاه درمان گر همه انواع سرطان است.همجنین بعنوان یک ضد قارچ و عفونت ها و کرم ها محسوب می شود .
فشار خون بالا را تنظیم می کند و و ضد افسردگی است و با استرس و اختلالات عصبی مبارزه می کند. منبع چنین اطلاعاتی بسیارجالب است ،
یکی از بزرگترین تولید کننده های دارو در دنیا . ا
ین کارخانه بزرگ دارویی فاش ساخته است که آزمایشات آزمایشگاهی که ازسال 1970 انجام شده است نشان می دهد که لیمو ترش سلول های سرطانی را در 12 نوع سرطان ازجمله سرطان روده ، سینه ، پروستات ، ریه و پانکراس نابود می کند
ه روزایی
یه شبایی
به یه ادمای خاصی خیلی احتیاج داری
گوشیتو بر میداری شمارشو بگیری
اما میدونی بی فایدس
اینقدر دلگیر و دلتنگی که یهو بخودت میای
میبینی خیره شدی به یه صفحه ی خالی بیجواب
اشکات سرازیر شدن
بعد با خودت فقط یه جمله میگی
اون همه دوست داشتن
اخرش چرا اینطوری شد
استاد کمی فکر کرد و جواب داد:گوش کنید مثالی میزنم.دو مرد پیش من می آیند،یکی تمیز و دیگری کثیف.من به آنها پیشنهاد میکنم حمام کنند.شما فکر میکنید کدام یک این کار را انجام میدهند؟
هر دو شاگرد جواب دادند:خوب مسلماً کثیفه.
استاد گفت:نه تمیزه!چون او به حمام کردن عادت دارد و کثیفه قدر آن را نمیداند.پس چه کسی حمام میکند؟
و پسرها گفتند:تمیزه!
استاد جواب داد:نه کثیفه!چون او به حمام احتیاج دارد!و باز پرسید:پس کدام یک از مهمانان من حمام میکنند؟
بار دیگر شاگردها گفتند:کثیفه!
استاد گفت:نه!البته که هر دو!تمیزه به حمام عادت دارد و کثیفه به حمام احتیاج دارد!خوب بالاخره چه کسی حمام میگیرد؟
بچه ها با سردرگمی جواب دادند:هر دو!
استاد این بار توضیح داد:نه هیچ کدام!چون کثیفه به حمام عادت ندارد!و تمیزه هم نیازی به حمام کردن ندارد!
شاگردان با اعتراض گفتند:بله درسته!ولی چطور میتوانیم تشخیص بدهیم؟هر بار شما یک چیزی را میگویید و هر دفعه هم درست است.
استاد در پاسخ گفت:خب پس متوجه شدید این یعنی منطق!خاصیت منطق بسته به این است که چه چیزی را بخواهی ثابت کنی!
قدرت گرفته توسط شِیرترانیکس
فارسی
وقتی درست کردم متوجه شدم ... از خط و رنگش چی خوشت اومد یا رنگ خاصی مدنظرته... برو گروه کاور پروفایل اونجا چندتا عکسو انتخاب کن برام بزار
رضا اهل پارتی بازی نیست
: خیلی هم خوب آقای محترمی هستن آقا رضا 
رضا همین اطراف در حال انجام آزمایشات جدید
همیشه در حال منفجر کردن یه جاس
بانی فیلم: قصش درازه، من بودم، حاجی نصرت، رضا پونصد، علی فرصت. آره و اینا خیلی بودیم، کریم آقامونم بود..
1392/06/22 - 17:53آره، از ما نه، از اونا آره، که بریم... تو نمیری، به موت قسم ما اصلا تو نخش نبودیم. آره، نه، گاز، دنده، دم هتل کوهپایه دربند اومدیم پایین. یکی چپ، یکی راست، یکی بالا، یکی پایین،... اینها بخشی از دیالوگ های معروف هنرپیشه ای که با اجرای یک تیپ ساده در فیلم قیصر پای در راه بازیگری نهاد. چهره اش هنوز پیر و تکیده است و همچنان سرحال قبراق است. حضورش در عصر یخبندان 4 به عنوان گوینده از آخرین فعالیت های این هنرپیشه کهنه کار به شمار می رود.
می دانم هر چه از شما بپرسم کلیشه ای خواهد شد اما می خواهم از دوران ماقبل قیصر بپرسم و از خانواده هنرمند شما بیشتر بدانیم تصور بسیاری از اهالی سینما از شما این است که حضور شما در عرصه بازیگری ریشه در قیصر دارد؟
خدمت شما عرض کنم که پدر من آقای غلام حسین خان مفید جزء اولین دبیران ورزش بودند که در ورزش نوین ایران فعالیت می کرد تا قبل ایشان حوزه ورزش های میدانی به زورخانه خلاصه می شد. میر مهدی خان برزانده به همراه غلام حسین خان مفید ورزش های نوین در ایران را پایه گذاری کردند. پدرم روزها فعالیت ورزشی داشت و بعد از ظهر تا پاسی از شب در حوزه تئاتر فعالیت می کرد. غلامحسین خان مفید عاشق شاهنامه بود و اغلب نمایش هایی که ایفا می کردند. اقتباس هایی از قصه های شاهنامه بود. همکاران ایشان در آن دوره به ایشان می گفتند، دیگر روی دست آقای مفید در رستم بازی کردن نخواهد آمد. بدون اغراق عرض می کنم رستم را واقعاً بی نظیر بازی می کردند. در سن 75 سالگی هم آخرین جشن هنرستانی ها که برگزار می شد من سهراب و ایشان نقش رستم را بازی می کردند واقعاً اجرای بی نظیری بود در آن سنی که با مشکلات کلیوی دست به گریبان بودند.
بهمن مفید
شروع فعالیت های هنری ایشان در چه دوره ای اتفاق افتاد و در آن دوره با چه کسانی دیگری همکار بودند؟
در آن دوره ای كه آقای حالتی، سارنگ و آقای محتشم تقریبا سری نخست تئاتری بودند اما غلامحسین خان بیشتر شاهنامه کار می کرد .پدر من جزء اولین کسانی بود که روی صحنه نمایش بازی می کرد تا قبل از آن اغلب نمایش ها در میادین و مکان های عمومی برگزار می شد اما همانطور که اشاره کردم بیشتر شاهنامه کار می کردیم.
همکاری شما با بیژن مفید چگونه شکل گرفت؟
برادر بزرگم بیژن مفید به دلیل علاقه مندی به دانشکده ادبیات رفت و ادامه تحصیل داد، بیژن بعدها رفت با آقای کوئمبی و دیویدسون و کسانی که از خارج آمده بودند همکاری کرد، بیژن هم مترجمشان بود هم دستیارشان. بعد از مدتی هم خودش در عرصه کارگردانی فعالیت کرد، من موفق به همکاری با برادرم شدم و در نتیجه این شانس را داشتم که تمام کارهایی که به نظر نشدنی می آمد و بیژن تشخیص می داد که شدنی است را انجام بدهم، در نتیجه در حرفه بازیگری بیشتر از بقیه جا افتادم.از چهار سالگی هم در نمایش یوسف و زلیخا بازیگر نقش کودک بودم. بازیگر این نقش باید روی صحنه حرف می زد، منم هم بچه درشتی بودم، قنداقم می کردند و می آوردند روی صحنه. آنقدر خوب اجرا کرده بودم که بعد از آن در تئاتر های دیگر هم به عنوان کودک هنرمند از من استفاده می کردند. تا سالیان در بسیاری نمایش ها به جای اسم من از عنوان کودک هنرمنداستفاده می شد.
چرا از اسم حقیقی شما استفاده نمی شد؟
چون در مدرسه با گرفتاری عدیده ای مواجه می شدم اگر شاگردی می رفت مثلاً تئاتر بازی می کرد، معلم ها اذیتش می کردند. مثلاً معلم می گفت اگرتو آنقدر خوب تئاتر بازی کنی چطور مثلاً مشقت را ننوشتی و گرفتاریهایی از این دست.اسم بازیگران کودک را به این دلیل نمی نوشتند و از عنوان کودک هنرمند استفاده می کردند.
در تئاتر با کدام بزرگان همکاری داشتید؟
من حین همکاری متدوام با بیژن، با گروه هنر ملی و آقای عباس جوانمرد همکاری داشتم. بعد هم زمینه همکاری با شاهین سرکیسیان پیش آمد .بیشتر به عنوان اکتور تاتر شناخته می شدم و تقریبا با بزرگان این عرصه قبل از ورود به حوزه سینما همکاری داشتم.
سایر اعضای خانواده یعنی برادر و خواهر های شما هم در این حوزه فعال بودند؟
برادر دیگرم اردوان متخصص کارهای بیژن بود. اردوان رفته بود دوره های مختلفی در آمریکا، ایران و فرانسه دیده بود. در حرفه خود واقعا بی نظیر بود. ایشان به عنوان کارگردان نمایشنامه های حوزه کودکان شناخته می شد. اردوان در حوزه کودک به صورت تخصصی تحصیل کرده بود و ما به صورت خانوادگی عاشق کارهای عروسکی بودیم. پدرم هم به این حوزه دلبستگی خاصی داشت. مثلاً نمایشی را در انزلی اجرا می کرد با عنوان « فوتبال حیوانات»؛ ماسک می ساخت، لباس درست می کرد، خیلی عاشق این کارها بود. به این دلیل ما هم به صورت جمعی به فعالیت در این حوزه علاقه مند بودیم. خواهر کوچکم،هنگامه مفید، در حوزه کودک و نوجوان فعالیت می کند.به نظرم هنگامه نویسنده، کارگردان و هنرپیشه خوبی است.
برگردیم به آن سال ها، شما فعالیت زیادی در تئاتر در دهه 40 و 30 فعالیت داشتید چرا پیش نیامد تا قیصر در سینما فیلمی را بازی کنید؟
اصلاً نمی خواستم به حوزه سینما ورود پیدا کنم. من کارمند وزارت فرهنگ و هنر بودم و در آن زمان وزارتخانه اجازه نمی داد هنرپیشه هایش خارج از حوزه تئاتر فعالیت کنند. یعنی نه تنها در سینما بلکه در محیط خارج از وزارت خانه اجازه نداشتیم فعالیت کنیم. مثلا حق رفتن به نمایشنامه های شبانه لاله زار را نداشتیم، چونکه از وزارتخانه حقوق می گرفتیم.
شما، اسفندیار منفرد زاده، احمدرضا احمدی و آقای کیمیایی همه بچه محل بودید؟
بله همه بچه محل بودیم، نه اینکه منازلمان به هم نزدیک باشد ولی اهالی یک محل بودیم مثلاً آنها در سقاباشی می نشستند ما در شهباز می نشستیم. فاصله مان یک کیلومتر هم نبود. یادش بخیر مرا یاد احمدرضا احمدی انداختی. من واقعاً شاعر روی دستش ندیدم، بی نظیر بود از بچگی هم شیرین و خوشمزه بود. سر میدان ژاله یک قهوه خانه ای بود به اسم قهوه خانه درویش. در واقع قهوه خانه به معنی چایخانه نبود. یه جایی بود مثل کافه پریای آن زمان. جوان ها جمعه ها آنجا دور هم جمع می شدند. در این قهوه خانه آدمی بود به اسم ممد گردویی، ممد سرداب،... ده ها اسم داشت بعد از ظهر ها پاتوقش قهوه خانه درویش بود.
قبلا گفتید آدم چاخان بازی بود؟
در چاخان کردن رو دست نداشت. مثلاً می گفتند فلان آدم معروف کتک خورد و در روزنامه ها راجع این قضیه می نوشتند، توی قهوه خانه پیش همه می گفت کار من بود. فلانی را زدم، ایکس با من درگیر شد ایگرگ معروف را حالش را گرفتم و... اغلب بچه ها هم خیلی بهش گوش می کردند.گردویی که شروع می کرد منم یه بساط مثل خودش درست می کردم . می آمدم، یک لگد می زدم به میز و شروع می کردم .من بودم حاجی نصرت، رضا پونصد، علی فرصت، آره و اینا خیلی بودیم، کریم آقامونم بود...
این دیالوگ را شما ساخته بودید؟
این روایت را تعریف می کردم. ممد گردویی هم عصبانی می شد، چاقو می کشید و دنبال من می دوید و می گفت چرا نمی گذاری ما دوزار پیدا کنیم... آقای کیمیایی و بچه های دیگر هم می خندیدند. از طرفی دیگر ما سال به سال قرار دادمان را در وزارت ارشاد تمدید می کردیم. در آن سال اعتصاب کردیم من و فنی زاده، آقای کشاورز و خیلی از بچه ها مثل آقای جمشید مشایخی هم بود از وزارتخانه آمدیم بیرون.
چرا؟
چونکه نمی خواستند استخداممان کنند، می خواستیم استخدام رسمی شویم، بیمه داشته باشیم، مثل بقیه. وقتی که آمدیم بیرون درست موقعی بود که آقای کیمیایی به من گفتند که تکه معروفی که در قهوه خانه اجرا می کردی را می خواهم برای فیلمم. می خواهم با اجرای این بخش ضرباهنگ فیلم را عوض کنم. یعنی فیلم داره خیلی نرم جلو می رود یکدفعه از این نقطه مشخص که در آن حضور داری ریتم تند تر خواهد شد که می خواهم تغییر ضرباهنگ با این دیالوگ تو شروع شود. البته خود آقای کیمیایی هم به متن اجرا شده خیلی اضافه کرد. چون از اداره آمده بودم بیرون گفتم باشه حتی اصلاً صحبت از پول و دستمزد نکردم. حضورم رفاقتی بود.
رفتم و بخش معروف مورد اشاره را اجرا کرد، مازیار پرتو یک ضرب آن را گرفت یعنی همان یک پلان اول ما کارمان را انجام دادیم. بعد از مدتی از طرف اداره فرستادند دنبالم که برگردیم تا مراحل استخدام ما صورت پذیرد. آقای جمشید مشایخی که می دانید چگونه اخلاقی دارد وقتی قراری می گذارد مردانه پایش می ایستد. آقای مشایخی گفت من چون قرار گذاشتم که برای آقای کیمیایی کار کنم باید این فیلم را بازی کنم بعد بر می گردم اداره .می دانید آقای کشاورز قرار بود که نقش خان دایی را بازی کنند آقای جمشید مشایخی در قیصر قرار بود نقش «فرمون» را بازی کنند که در نهایت آقای ملک مطیعی بازی کردند. آقای کشاورز برگشتند اداره و در نتیجه آقای مشایخی آمدند نقش خان دایی را بازی کرد و آقای کیمیایی هم فرستادند دنبال آقای ملک مطیعی که بیایند این نقش را بازی کنند. آقای ملک مطیعی هم البته خیلی لطف کردند چون ایشان جزء قدیمی ترین هنرپیشه ها بودند اما به خاطر آقای کیمیایی وسناریو حضور در این فیلم را پذیرفتند. خیلی خوششان آمده بود واقعاً عالی بازی کردند و حضورشان خاطره انگیز شد. بعد از قیصر دیگر به من و آقای مشایخی مکرراً فیلم پیشنهاد می شد و ما دیگر به وزارت خانه نرفتیم.
بهمن مفید
یعنی به خاطر یک نقش کمتر از یک دقیقه و سی ثانیه؟
اولش قرار نبود وارد حوزه سینما شوم چون برادرم بیژن و پدرم دوست نداشتند که ما وارد عرصه بازیگری در سینما شویم. خانوادگی دوست داشتیم در حوزه تئاتر کار کنیم. آن هم هم در حوزه کودکان و اقتباس های شاهنامه ای کار کنیم.
واکنش برادر بزرگ و پدر به حضور شما در سینما چگونه بود؟
واقعاً به رویم نیاوردند. ولی شنیدم مادرم می گفت همه فیلم هایت را می روند و می بینند. ولی پدرم اصلا به رویم نیاورد.ولی دوست نداشتند در سینما فعالیت داشته باشم. بیژن حتی توی شهر قصه متلک هم به من گفته بود: ...یا بروم تو سینما، هر شبه آکتوری کنم، اگر که آکتوری نشد، نقش رجیستری کنم. چرا خجالت بکشم، یا بکنم رودرواسی و در این بخش از شهر قصه با من شوخی کرده بود.
بیژن خان از آکتوری در سینما خوشش نمی آمد؟
نه اینکه خوشش نمی آمد می گفت که بچه تئاتر حیف است بروند در سینما و بچه سینما هم حیف است بیاید در تئاتر. هر کسی کار خودش را انجام دهد. حتی چند بار به من گفت که دست از بازیگری در سینما بکشم. همیشه این مثال را برایم می زد و می گفت: بازیگری که با سینما شروع کرده تصور می کند روی صحنه هم می تواند برود. در صورتی که هنرپیشه سینما مثل آکاردئون نواز می زندو هنرپیشه تاتر به مثابه سه تارنواز است. هر دو نوازنده هستند ولی اصلاً به هم ربطی ندارد یعنی کسی که آکادئون می زند قرار نیست که سه تار هم بزند کسی هم که سه تار می زند قرار نیست بتواند آکاردئون بزند. البته بعد از یک مدت تمرین هر دوتا ساز را می توان نواخت چون نوازنده مبنای موسیقی را می شناسد. ولی به همین راحتی هم نیست که چون من آکتور سینما هستم صبح بروم تئاتر بازی کنم.
وقتی بازیگر تئاتر وارد سینما می شود یک مقدار برای اجرای صحنه ای تنبل می شود؟
یا بالعکس وقتی بازیگر صحنه و با نفس تماشاچی آشنا، وقتی می رود جلوی دوربین تقریبا نمی داند باید چه کاری انجام دهد.
نگرش شما تا قبل از سال 48 نسبت به تولیدات سینمای ایران چگونه بود؟
کلاً من زیاد سینما رو به آن معنا نبودم ولی فیلم های وسترن را خیلی دوست داشتم این گونه خاص سینمایی را دنبال می کردم. فیلم های خوب ایرانی را هم معمولاً نمی شد که نبینی، سالن سربازی بود که طاق نداشت فکر می کنم تالار فرهنگ که الان شده تالار رودکی. اون موقع فیلم های خوب ایرانی را برای هنرمندان تابستان ها نشان می دادند و ما همه می رفتیم در این سینمای تابستانی فیلم ها را تماشا می کردیم. قبل از سال 48 و حضور در قیصر من با سینمای ایران هم خوب آشنا بودم. آکتورهای سینما از رفقای پدرم بودند. بعضی از آنان شاگرد های پدرم بودند مثل آقای سارنگ، محتشم، مجید محسنی و مرتضی احمدی. من کلاً کارهای نمایشی را دوست داشتم و تقریباً از آنها جدا نبودم و همه را می دیدم.
شما با این گرایش عمیقتان نسبت به هنر اصیل تئاتر و این مراقبت های خانواده به لحاظ نگرش، غیر از فیلم های کیمیایی و حاتمی سایر فیلم هایی که بازی می کردید پیرنگ ها و قصه های تکراری و مشابه داشت. برای یک هنرپیشه در پیش گرفتن چنین روندی چندان هم جالب نیست؟
ارتزاق در بازیگری خیلی مهم است. من شغلم بازیگری بود و هست بعدها که آمدم در سینما اشتغال دیگری غیر از بازیگری نداشتم، نمی توانستم به حرفه دیگری بپردازم، باید زندگی می کردم.نکته دیگر این است خود مردم هم توقعشان از جایگاه اجتماعی یک هنرپیشه بالاتر می رود. مثلاً وقتی می دیدند که آکتورشان با دوچرخه یا پیاده به سر کار می رود باورشان نمی شود. مجبور بودیم یک ماشین خوب بخریم و اقساطش را باید پرداخت می کردم. ضمن اینکه از پیشنهاد هایی که می شد اگر سه تا از پیشنهادهایی را که رد می کردی باید دو تای دیگر را قبول می کردی و گرنه از چرخه حرفه ای کنار گذاشته می شدی. قبول دارم درخیلی از فیلم های عالی بازی نکردم ولی من در هر فیلمی که بازی می کردم با تمام وجود کار می کردم.
البته به شما بگویم که من اصلاً زمینه رشد برایم فراهم نشده بود. من شش هفت سال در سینما بودم داشتم دست گرمی نقش های مکمل فرعی بازی می کرد.بعد که به مرتبه ایفای نقش های اول رسیدم هنوز موقعیتی را پیدا نکرده بودم بگویم چه سناریو یی را می خواهم و چه کارگردانی خاصی آرمانی و مطلوب است. تازه بعد از فیلم «جوجه فکلی» می توانستم تصمیم بگیرم حالا در چه فیلمی بازی کنم با چه کارگردانی کار بکنم که انقلاب شد. من در آن زمان 35 ساله بودم و کنار گذاشته شدم. هنوز شروع نکرده بودم در فیلمی که دلم می خواست بازی کنم ونقشی را که خودم دوست داشتم بازی کنم به این دلیل کار مهمی نکردم. فیلمسازانی مثل عباس کسایی، رضا صفایی، کارشان شاهکار بود مثلا برای ساخت فیلمی از جنسی که منتسب به جریان فیلمفارسی می شد یک سال کار می کردند.
محسنی، صفایی و.. مثل هر فیلم نامه ای که می آمد را کار می کردند؟
هر فیلم نامه ای که می آمد را کار می کردند و به سرعت فیلم را به سرانجام می رساندند. مثلاً آقای ایکس شاید دوسال طول می کشید تا فیلمی را بسازد اما دوستانی را که نام بردید رکورد زده اند. یکی از این دوستان 17 روزه فیلمی را ساخت. شاید باورتان نشود جوجه فکلی با همه تعدد لوکیشین های پراکنده در شمال و جنوب در 15 روز ساخته شد. وقتی یک سناریو را می خواندند همان موقع در مغزشان مونتاژ فیلم را انجام می دادند.
پس تا انقلاب شد هنوز فیلم دلخواهتان را بازی نکرده بودید؟ نگرشتان نسبت به کار های کیمیایی و حاتمی چطور بود چون آنها تقریبا نسبت به جریان اصلی سینمای ایران متفاوت تر کار می کردند؟
این دو بزرگوار نگرش فنی - محتوایی دقیقی به سینما داشتند، میزانسن و دکوپاژ را می شناختند ضمن اینکه در برگردان فرمی، خوش سلیقه تر و اندیشمندانه تر عمل می کردند.
با اطلاق واژه فیلمفارسی به تولیداتی که در آن حضور داشتید موافق بودید؟
در واقع همان موقع ها ما خیلی بحث کردیم عنوانی بود که جریان بدنه آن موقع یدک می کشید. ما و همکاران سینمای بدنه اصلا راجع به این موضوع ها فکر نمی کردیم. نگرش من نسبت به آن دوره این گونه است که با این همه تلاش جریان اصلی فیلمسازی در ایران شکل نگرفته بود. تماشاچی های ما هنوز عادت ندارند که برخی آثار را به دلیل حضور افراد خلاق و مولد ببینند. تماشاچی واقعی سینما به نظرم مسیر را برای سینما تعریف می کند. همان تماشاچی محترم است که برای افرادی نظیر اصغر فرهادی و مسعود ده نمکی مسیر را تعیین می کند چرا که آثار این دوستان را مردم به دلیل نامشان می روند و تماشا می کنند. بازیگر در آثار این عزیزان آنچنان مهم نیست. بیشتر نام سازنده مهم برشمرده می شود. در دوره ای فیلمفارسی مردم به دلیل اسم کارگردان سراغ تماشای اثر نمی رفتند، بیشتر بازیگر در برقراری مخاطب تاثیر داشت. در شرایط کنونی بیشتر کارگردان مهم است.
با انتقاد همکاران، دوستان و منتقدان در آن زمان مواجه خاصی نداشتید؟
خیلی انتقاد می شد اما اهل چالش با کسی نبودم. البته عده ای از همکاران بودند که دوست داشتند که کارشان نقد شود و هفته دیگر بروند در روزنامه دیگری جواب بدهند و خلاصه از این قصه ها.من وقت این کارها را نداشتم چون کلی قسط داشتم و باید زندگی می کردم، فقط تنها کاری که می توانستم انجام دهم این بود که از میان یازده سناریویی که در مقابلم می گذاشتند بهترین را انتخاب کنم چون آقای کیمیایی و مرحوم حاتمی که سالی یک فیلم می ساختند، من به عنوان حرفه ای این کار باید زندگی می کردم و البته در میان کارگردان هایی که به من پیشنهاد می دادند، من بهترین را انتخاب می کردم.
بعد از انقلاب چکار می کردید؟
بعد از انقلاب هم در تئاتر فعالیت می کردم. تئاتر که تعطیل شد من دیدم کاری ندارم شغلم بازیگری بود و طبیعتا بیکار شدم و به آمریکا رفتم.
چه سالی رفتید آمریکا؟
دو سال بعد از انقلاب بود دقیقا خاطرم نیست.
در آنجا چکار می کردید؟
با آقای مرتضی عقیلی یک سری میان پرده کار کردیم. تا خدا بیامرز بیژن زنده بود ماه و پلنگ، شاپرک خانم و نمایش های کودکانه را روی صحنه می بردیم. ایشان که فوت کردند من و آقای عقیلی سعی کردیم که سنت ها تئاتری را زنده نگاه داریم. یعنی اقلاً ایرانی های خارج از کشور هویت خود را فراموش نکنند. هر چند این میان پرده ها قالب طنز داشت.
چه سالی برگشتید؟
همان موقع که آقای خاتمی گفتند که آنهایی که خارج هستند می توانند بیایند خانوادشان را ببینند و بروند. من آمدم ولی پاسپورتم گرفتار شد و پنج سالی مجبور شدم در ایران بمانم بعد از پنج سال که برگشتم لس آنجلس نشینان به من چپ چپ نگاه می کردند اینجا هم که جور دیگری راجع به من فکر می کردند و شاید همچنان همین شکلی فکر می کنند. عجالتا دیگر نه آنجا را داشتم نه اینجا را ،معلق بودم. نهایتا ماندم.دوست دارم در ایران باشم من خاکم را دوست دارم.
خوب آقای خاتمی سال 76 گفت که می توانید باز گردید اما جناب خاتمی سال 62 در یک مصاحبه رادیویی گفتند کسانی که در سینمای قبل از انقلاب بازی کردند اگر هزاران بار هم توبه کنند توبه شان پذیرفته نیست اگر نماز هم بخوانند در پیشگاه خداوند متعال پذیرفته نیست. این عین حرفی است که بسیاری از هنرمندان آن را کوچاند.
من نشنیده ام شاید دقت نکردم.
چرا اصرار نکردید همان دهه شصت در ایران بمانید خیلی از همکارانتان شما که قبل از انقلاب فعالیت داشتند ماندند و تلاش نکردند که ادامه فعالیت بدهند؟
خوب جوونی کردم باید به قول شما می ماندم، اما نماندم.
با مسئولین ارشاد اون موقع برخورد داشتید صحبتی رد و بدل نشده بود؟
نه. من همینطوری رفتم.
بهمن مفید
تمایل داشتید بمانید؟ چون بعد از انقلاب در دو فیلم حضور پیدا کردید.
بله حتی فیلم «اعدامی» و «فریاد مجاهد» را بازی کردم. «فریاد مجاهد» گره فعالیت را برای من کورتر کرد.بعدها میان این گروه سیاسی و دولت وقت شکرآب شد فیلم هم اکران نشد.
در لوس آنجلس غیر از حضور در میان پرده های مورد اشاره فعالیت تاتری هم داشتید؟
من، آقای عقیلی و آقای بهرام وطن پرست هم دور هم جمع شدیم و سه چهار تایی هم کار مشترک انجام دادیم (مکث می کند...)
زندگی کردن در غربت برای شما سخت بود؟
احساس غریبگی می کردم. به غیر از مملکت خودم هر جایی که بودم خیلی سخت می گذشت. باید عادت کنی و آنجایی شوی، اما نتونستم،حتی اصلاً زبان انگلیسی من رشد آنچنانی نداشت من بیست سال آنجا زندگی کردم، منتظر بودم برگردم تا آقای خاتمی در این مورد صحبت کردند. اوایلی هم که آمدم آقای کیمیایی می خواستند سربازهای جمعه را بسازنند من هم با کمال میل رفتم فکر کردم خود آقای کیمیایی می آید با من حرف می زند. یکدفعه دیدم آقای تهیه کننده آنجا نشسته و یک حرف هایی به من زد و من هم جوابش را دادم و آمدم بیروم در صورتی که اگر خود آقای کیمیایی بهم گفته بود دیگر نیازی به گفتن تهیه کننده نبود. «سرود تولد» را بازی کردم و حین اکران آن اتفاقات رخ داد. عده شیشه های سینما را شکستند در نتیجه فیلم را متوقف کردند بخش هایی که بنده در فیلم حضور داشتند را فیلم حذف کردند.
شما هیچ وقت خودتان از هیچ مسئول دولتی یا به واسطه پیگیر این ممنوعیت طولانی نشدید؟
برخی همکاران هستند که خیلی زحمت کشیدند هنرپیشه شوند و به شهرت برسند. من شغل خانوادگی ام بوده، به این دلیل هیچ وقت به هیچ اداره ای نرفتم. اگه خواستند فرستادند دنبال من. همینطور که در تئاتر فرستادند دنبالم. الان هم منتظر بودم که زمینه مساعد شود و سینماگری پیشنهاد دهد. اگر چنین اتفاقی بیفتد به دوستان نه نخواهم گفت.
خیلی از همکاران شما مثل آقای پیشواییان در حال حاضر در سینما حضور دارند این خیلی علامت سوال بزرگی است که چرا مسئولین دولتی در این سال ها به این قضیه فکر نکردند؟
وقتی می گویند صلاح نیست، حتما صلاح نیست!
اشتیاق دارید دوباره بروید روی پرده سینما خودتان را ببینید.
من شغلم بازیگری است اصلاً بحث اشتیاق نیست یعنی تا دم مرگ. شغل دیگری که ندارم. حتماً یک عیبی هست که نفرستادند دنبالم، بحث اشتیاق نیست، هنوز مسئول واقعی سینما پیدا نشده اگر پیدا بشود خوب طبیعی است مشکل کار نکردن ما در عرصه سینما حل خواهد شد.
بچه های سینما به شما سر می زنند احوالی از شما می پرسند؟
بازیگران امروز سینما از معرفت لبریزند، ننه گیلانه سینما، بانو فاطمه معمتد آریا همیشه جویای حالم هست آقای فراهانی و دخترشان (شقایق فراهانی). آقای پرستویی خیلی لطف دارند. تا بود خدابیامرز شکیبایی. پورعرب هم تا قبل از مریضی خودش بهم سر می زد الان ازش خبری ندارم خیلی دلم می خواهد او را ببینم. اوایلی که از آمریکا آمده بودم خیلی بهم لطف می کرد. راستی از همسرم خیلی تشکر می کنم خیلی برایم زحمت می کشد. من که اهل مصاحبه نیستم اما خواستم از ایشان مراتب تشکرم را رسانه ای اعلام کنم.